دروغگویی در کودکان اگر به ندرت رخ دهد، نگران کننده نیست اما اگر این دروغ گویی به یک عادت تبدیل شود میتواند مشکلهای زیادی به همراه داشته باشد. والدین میبایست ارزش گفتن حقیقت را به کودکان آموزش دهند تا اهمیت مسئولیت پذیری، اعتماد و مراقبت را یاد بگیرند. دروغگویی زمانی به یک عادت بد تبدیل میشود که کودکان آن را به عنوان راه موثری برای فرار از مسئولیت و مشکلات بدانند.
چرا کودکان دروغ میگویند
گاهی کودک دروغ میگوید، زیرا اجازه ندارد حقیقت را بگوید به عنوان مثال وقتی به مادرش می گوید که چیزی یا کاری را دوست ندارد، تنبیه میشود؛ اما اگر بلافاصله حرفش را پس بگیرد، والدین او را بابت انکار احساسش مورد تشویق قرار میدهند.
با این تجربه کودک نتیجه میگیرد که انسان به دلیل گفتن حقیقت تنبیه میشود. گاهی هم والدین، کودک را به دروغگویی تشویق می کنند؛ به این صورت که کودک مجبور میشود به منظور دفاع از خود دروغ بگوید.
کودکان از این که والدین از آنها پرس و جو کنند، بیزارند به خصوص وقتی گمان کنند والدین از قبل پاسخها را میدانند. کودکان همچنین از سوالهای غافل گیر کننده بدشان میآید سوالاتی که وادارشان میکند دروغ بگویند، حقیقت را پنهان کنند و خجالت بکشند.
گاهی کودک به علت نداشتن تمرکز و توجه به محیط پیرامون، مسائل را پس و پیش یا به اشتباه روایت میکند و والدین بنا را بر دروغگویی کودک میگذارند. کودکان اغلب تمایلی به دروغگویی ندارند اما وقتی به حساسیت و نقطه ضعف والدین پی میبرند، به دروغگویی رو میآورند تا جلب توجه کنند؛ به عنوان مثال چون کودک میداند که مادر نسبت به سلامت او حساس است، به دروغ از دل درد شکایت میکند.
دروغ گویی در کودکان باهوش، ریسک طلب، هیجانخواه، تنوعطلب و اجتماعی بیشتر مشاهده میشود ولی کودکان کمرو و خجالتی، بیش فعال کمتر دروغ میگویند.
با دروغگویی کودکان چه کنیم
- درمورد صداقت و راستگویی با کودک صحبت کنید؛
درمورد چیستی و معنای صداقت صحبت کنید تا بر رفتارهای کودک تاثیر بگذارید؛ نمونههایی از صداقت را در کتابها، زندگی واقعی و داستانها بیان کنید. - واقعیت و خیالات را شرح دهید؛
این راهکار به این معنا نیست که تخیلات کودکان را از بین ببرید، بلکه میبایست میان این دو مرزهایی ایجاد کنید. - الگوی رفتاری مناسب باشید؛
وقتی کودک دروغهای شما (حتی مصلحتی) مشاهده میکند به راحتی الگوبرداری میکند. - سبک مستبدانه نداشته باشید.
در این سبک والدین سختگیری بیش از حد دارند و دائم تذکر میدهند و تنبیه میکنند و فرزندان در این سبک تربیتی برای فرار از تنبیه به دروغ متوسل میشوند.