یکی از مسئولیتهای مهم والدین محافظت و مراقبت از کودکان است، اگرچه والدین میتوانند تا حدی از کودکان را مراقبت کنند، اما نمیتوانند شبانه روز مراقب آنها باشند، بچه ها در دوران نوجوانی بدون حضور والدین از منزل بیرون میروند، اما نکته مهمی که وجود دارد این است که دنیا همیشه مکان امنی برای کودکان نیست و مشکلاتی را برای آنها بوجود خواهد آورد. معمولا فرد متجاوز با کودک و خانواده او ارتباط نزدیکی برقرار میکند تا به کمک این رابطه بتواند به او آسیب بزند و به هدف خود یعنی سوء استفاده جنسی از کودک برسد. نوجوانان بیشتر از بقیه اقشار در معرض سوء استفاده جنسی قرار میگیرند، در کودکان سن ۳ الی ۸ سال بیشتر مورد آسیب قرار میگیرند.
پیامد سوء استفاده جنسی در دوران کودکی باعث از هم پاشیدن خانوادهها میشود. وقتی در یک خانواده، یکی از اعضای آن مورد سوء استفاده جنسی قرار میگیرد، دچار مشکلات و مسائل روانی مثل نگرانی، اضطراب و افسردگی، سوءتغذیه، تمایل به مصرف زیاد داروها و مشروبات الکلی و مواد مخدر و استرس پس از سانحه همچون مسائل ارتباطی، اعتماد به نفس، حس ناامنی میشود.
آموزش خود مراقبتی شامل موارد زیر میشود:
- انتخاب نام درست برای قسمتهای خصوصی بدن؛
- تشخیص تفاوت بین لمس ایمن و غیر ایمن بدن آنها؛
- مخفی نگه داشتن این راز که باعث میشود احساس بدی به آنها دست دهد؛
- در مقابل لمس نامناسب بدن خود چه واکنشی نشان دهند؛
- جرات داشتن، خصوصا در رابطه با بدن خودشان.
به کودکان خود بیاموزید که هیچ کس نباید قسمتهای خصوصی بدن او را لمس کند یا آن قسمتها را نگاه کند. اگر کسی قصد چنین کاری را داشته باشد، نباید به او اجازه دهد و باید بگوید «نه». آنها باید به سرعت آن محیط را ترک کرده و مسئله را به فرد مورد اطمینانی مانند والدین،معلم و… اطلاع دهند. با کوکان ارتباط خوبی داشته باشید و به حرف های آنها گوش دهید تا مطمئن شوند که والدين حرف آنها را باور دارند. داشتن آگاهی در مورد خود مراقبتی باعث اقتدار و جرات ورزی کودک می شود. این روش برای حفظ آنها در مقابل سوء استفاده جنسی موثر است و همچنین باعث میشود به جوانانی تبدیل شوند که از اعتماد به نفس بالایی برخوردار خواهند بود. با بالاترین سطح توانایی با کودک در مورد خود مراقبتی صحبت کنید و طوری با او رفتار کنید که در خانواده شما هیچ گونه پنهان کاری وجود ندارد.
کتاب آموزش خود مراقبتی: راهنمای والدین برای محافظت کودکان در برابر سوء استفاده جنسی نوشتهی جاینین ساندرز، جهت افزایش آگاهی پدران و مادران در آموزش مسائل جنسی، به ویژه خود مراقبتی و قدرت «نه» گفتن به کودک و در اختیار قرار دادن اطلاعاتی در مورد نحوه خود مراقبتی کودکان و حفاظت آنها در مقابل سوء استفاده جنسی، به رشتهی تحریر درآمده است.